Η θεραπευτική χρήση του γαϊδουράγκαθου (milk thistle) ξεκινά πριν 2000 χρόνια. Το γαϊδουράγκαθο έχει μακρά ιστορία επιτυχούς θεραπείας ηπατικών ασθενειών, κάτι που έχει επιβεβαιωθεί από τη σύγχρονη επιστημονική έρευνα. Αυτό που δεν είναι ιδιαίτερα γνωστό είναι ότι το γαϊδουράγκαθο έχει αντικαρκινικές ιδιότητες.
Οι ευεργετικές επιδράσεις της σιλυμαρίνης (silymarin) και της σιλιμπινίνης (silibinin), εκχυλισμάτων του γαϊδουράγκαθου, είναι εδώ και καιρό γνωστές. Επιστήμονες πρόσφατα διέκριναν ένα νέο εκχύλισμα του γαϊδουράγκαθου, το οποίο ονομάζεται ισοσιλυμπίνη Β (isosilybin B) και φαίνεται ότι έχει αξιοσημείωτες επιδράσεις στην καταπολέμηση του καρκίνου του προστάτη μέσω διαφόρων μηχανισμών.
Στο Research Triangle στη Βόρεια Καρολίνα, επιστήμονες εξέτασαν τις αντικαρκινικές ιδιότητες των εκχυλισμάτων του γαϊδουράγκαθου κατά τριών διαφορετικών κυτταρικών τύπων καρκινώματος ανθρώπινου προστάτη: LNCaP, DU145 και PC3. Αυτά είναι τα πιο συχνά χρησιμοποιούμενα εργαστηριακά μοντέλα ανθρώπινου καρκίνου του προστάτη. Οι επιστήμονες βρήκαν ότι η ισοσιλυμπίνη Β είναι ο ισχυρότερος μαχητής κατά του καρκίνου του προστάτη σε όλες σχεδόν τις παραμέτρους που μελετήθηκαν.
Πρώτα, οι ερευνητές εξέτασαν ξεχωριστά συστατικά του γαϊδουράγκαθου εναντίον των κυττάρων DU145, μια σειρά καρκινικών κυττάρων ανθρώπινου προστάτη που δεν είναι ορμονοεξαρτώμενα. Τα καρκινικά κύτταρα εκτέθηκαν σε διάφορες συγκεντρώσεις συστατικών του γαϊδουράγκαθου για τρεις ημέρες. Η ισοσιλυμπίνη Β προκάλεσε σημαντική αναπτυξιακή αναχαίτιση σε ποσοστό σχεδόν 69% και ήταν το αποτελεσματικότερη από όλα τα συστατικά του γαϊδουράγκαθου που εξετάστηκαν. Αντίθετα, το δεύτερο αποτελεσματικότερο συστατικό αναχαίτισε την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων σε ποσοστό μόνο 38%, ενώ τα περισσότερα φυτοχημικά συστατικά που εξετάστηκαν δεν έδειξαν καμιά δράση (1).
Έπειτα οι ερευνητές εξέτασαν τις επιδράσεις των συστατικών του γαϊδουράγκαθου κατά των ορμονοεξαρτώμενων καρκινικών κυττάρων του προστάτη LNCaP και των μη ορμονοεξαρτώμενων κυττάρων PC3. Η ισοσιλυμπίνη Β ήταν ο αποτελεσματικότερος αναστολέας ανάπτυξης των κυττάρων LNCaP, και ήταν επίσης αποτελεσματικός κατά των καρκινικών κυττάρων PC3. Οι ερευνητές τόνισαν: «Η ισοσιλυμπίνη Β ήταν το ισχυρότερο αναχαιτιστικό κατά της αύξησης συστατικό των βασισμένων στη σιλυμαρίνη εκχυλισμάτων του γαϊδουράγκαθου και ήταν συχνά αποτελεσματικότερη από τα εκχυλίσματα σιλιμπινίνης ή σιλυμαρίνης».
Σε ένα άλλο πείραμα οι επιστήμονες εξέτασαν πώς τα συστατικά του γαϊδουράγκαθου επιδρούν στην έκκριση του ειδικού προστατικού αντιγόνου (PSA) από τα κύτταρα LNCaP. Μία πρωτεΐνη που συντίθεται στον προστάτη, το PSA, υπηρετεί ως δείκτης για την υπερπλασία και τον καρκίνο του προστάτη. Η ισοσιλυμπίνη Β και το ισομερές της, ισοσιλυμπίνη A, μείωσαν την έκκριση του PSA, ενώ άλλα συστατικά του γαϊδουράγκαθου δεν έδειξαν αυτή τη δράση. Η επίδραση των ισοσιλυμπινών A και Β στο PSA είναι αξιοσημείωτη, διότι υπάρχουν αποδείξεις που δείχνουν ότι το PSA από μόνο του παίζει ρόλο στην εξέλιξη και στη μετάσταση του καρκίνου του προστάτη (2).
Συνεχίζοντας την έρευνά τους, οι επιστήμονες του Research Triangle βρήκαν για πρώτη φορά ότι τα εκχυλίσματα του γαϊδουράγκαθου καταστέλλουν τη δράση του προαγωγού του DNA τοποϊσομεράσης IIalpha, ενός γενετικού παράγοντα που είναι καθοριστικός για τη κυτταρική ανάπτυξη. Μια πρόσφατη μετα-ανάλυση βρήκε ότι η τοποϊσομεράση ΙΙalpha είναι ένα από τα συχνά ενεργά γονίδια στην πλειοψηφία των ανθρώπινων καρκίνων. Στα καρκινικά κύτταρα του προστάτη DU145, η ισοσιλυμπίνη Β ήταν το συστατικό του γαϊδουράγκαθου, το οποίο κατέστειλε πιο ισχυρά και αποτελεσματικά αυτό το γονίδιο.
Αυτά τα ερευνητικά ευρήματα αναφορικά με την ισοσιλυμπίνη Β έχουν σημαντικές επιρροές για τα άτομα και τους επιστήμονες που ενδιαφέρονται για την πρόληψη και θεραπεία του καρκίνου.
Μέχρι πρόσφατα, οι επιστήμονες είχαν επικεντρώσει τις ερευνητικές τους προσπάθειες σε συστατικά του γαϊδουράγκαθου όπως η σιλυμαρίνη και η σιλιμπινίνη, τα οποία έχουν γίνει ευρέως διαθέσιμα στα βοτανικά συμπληρώματα. Ωστόσο, όπως η ερευνητική ομάδα του Triangle τόνισε, «η ισοσιλυμπίνη Β δεν αποτελεί περισσότερο από το 5% της σιλυμαρίνης και απουσιάσει από τη σιλιμπινίνη». Με άλλα λόγια, τα συμπληρώματα που πωλούνται ως εκχυλίσματα γαϊδουράγκαθου μπορεί να περιέχουν λίγο ή καθόλου ισοσιλυμπίνη Β. Αν και οι επιστήμονες ανέφεραν κάποια αντικαρκινική δράση σε άλλα συστατικά του γαϊδουράγκαθου, ήταν απαραίτητο να χορηγήσουν αυτά τα συστατικά σε πολύ μεγαλύτερες συγκεντρώσεις, ώστε να πετύχουν τις αντικαρκινικές επιδράσεις που επιτεύχθηκαν με σχετικά μικρές δόσεις της ισοσιλυμπίνη Β. Το συμπέρασμα είναι ότι η ισοσιλυμπίνη Β είναι πιο ισχυρή από τα άλλα ισομερή του γαϊδουράγκαθου κατά του καρκίνου του προστάτη.
Αλλά και τα άλλα συστατικά του γαϊδουράγκαθου έχουν αντικαρκινική δράση. Η έκθλιψη των φρούτων ή σπόρων του γαϊδουράγκαθου παράγει ένα πολυφαινολικό φλαβονοειδές που ονομάζεται σιλυμαρίνη. Η σιλυμαρίνη είναι στην πραγματικότητα ένα μείγμα φυτοχημικών συστατικών, τα κυριότερα των οποίων είναι η σιλιμπινίνη, η ισοσιλυμπίνη, η σιλυχρυσίνη (silychrisin) και η σιλιϋδιανίνη (siliydianin).
Η περισσότερη έρευνα έχει επικεντρωθεί στις ευεργετικές επιδράσεις της σιλυμαρίνης και σιλιμπινίνης. Οι μελέτες δείχνουν ότι η σιλυμαρίνη προλαμβάνει την ανάπτυξη ανθρώπινων καρκινικών κυττάρων εργαστηριακά (3) και προστατεύει πειραματόζωα από ανάπτυξη συγκεκριμένων όγκων (4-5). H σιλιμπινίνη έχει δείξει ισχυρές αντιοξειδωτικές και αντικαρκινογόνες επιδράσεις και μπορεί να δράσει συνδυαστικά με χημειοθεραπευτικά φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία του καρκίνου του προστάτη (6).
Έρευνα που πραγματοποιήθηκε το 2004 δείχνει ότι ένα ή περισσότερα συστατικά της σιλυμαρίνης εμποδίζουν τη μιτογένεση (κυτταρική διαίρεση) και τα σήματα επιβίωσης από τα καρκινικά κύτταρα του προστάτη. Αυτά τα σήματα είναι απαραίτητα για την ικανότητα των καρκινικών κυττάρων να επιβιώσουν και να αναπτυχθούν. «Γενικά, τα καρκινικά κύτταρα προχωρημένου σταδίου έχουν πολλές ενεργείς μιτογενικές σημειοδοτήσεις και αντι-αποπτωτικούς μηχανισμούς (απόπτωση: κυτταρικός θάνατος), κάτι που τα καθιστά λιγότερο εξαρτώμενα σε εξωτερικούς αναπτυξιακούς παράγοντες καθώς και ανθεκτικά σε χημειοθεραπευτικά φάρμακα», τόνισαν οι ερευνητές του πανεπιστημίου του Colorado. Πρόσθεσαν ωστόσο ότι η σιλυμαρίνη προσφέρει αρκετές υποσχέσεις για την καταπολέμηση του καρκίνου του προστάτη (7).
Σε μια άλλη αναφορά του 2004, η ερευνητική ομάδα του πανεπιστημίου του Colorado σημείωσε ότι η σιλυμαρίνη και η σιλιμπινίνη εμποδίζει την έκκριση αγγειο-γενετικών παραγόντων από τα κύτταρα των όγκων, οι οποίοι είναι απαραίτητοι για τα κύτταρα των όγκων για να συλλέγουν την παροχή αίματος που απαιτείται για τη περαιτέρω ανάπτυξή τους. Επιπλέον, η σιλυμαρίνη και η σιλιμπινίνη εμποδίζει την ανάπτυξη καρκινικών κυττάρων σε καλλιέργεια, ενώ παράλληλα επιφέρει προγραμματισμένο κυτταρικό θάνατο ή απόπτωση (8).
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. Davis-Searles P.R., et al., Milk thistle and prostate cancer: differential effects of pure flavonolignans from Silybum marianum on antiproliferative end points in human prostate carcinoma cells, Cancer Res, 15; 65(10):4448-57, 2005
2. Cohen P., et al., Biological effects of prostate specific antigen as an insulin-like growth factor binding protein-3 protease, Journal of Endocrinology, 142(3): 407-15, 1994
3. Ζi X., Agarwal R., Silibinin decreases prostate-specific antigen with cell growth inhibition via G1 arrest, leading to differentiation of prostate carcinoma cells: implications for prostate cancer intervention, Proc Natl Acad Sci USA, 22; 96(13):7490-5, 1999
4. Lahiri-Chatterjee M., et al., A flavonoid antioxidant, silymarin, affords exceptionally high protection against tumor promotion in the SENCAR mouse skin tumorigenesis model, Cancer Res, 1; 59(3): 622-32, 1999
5. Katiyar S.K., et al., Protective effects of silymarin against photocarcinogenesis in a mouse skin model, J Natl Cancer Inst, 16; 89(8): 556-66, 1997
6. Singh R.P., Agarwal R., Prostate cancer prevention by silibinin, Curr Cancer Drug Targts, 4(1): 1-11, 2004
7. Singh R.P., Agarwal R., A cancer chemopreventive agent silibinin targets mitogenic and survival signaling in prostate cancer, Mutat Res, 2; 555 (1-2:21-32, 2004
8. Singh R.P., Agarwal R., Prostate cancer prevention by silibinin, Curr Cancer Drug Targets, 4(1):1-11, 2004
Tags: ΓΑΪΔΟΥΡΑΓΚΑΘΟMILK THISTLEΚΑΡΚΙΝΟΣΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΣΤΑΤΗΒΟΤΑΝΑ
Μάριος Δημόπουλος
Φυσικοπαθητικός (Doctor of Naturopathy)-Διατροφοπαθητικός-Συγγραφέας
Υποψήφιος PhD in Integrative Medicine
Μέλος της American Naturopathic Medical Association
Μέλος του American Council of Applied Clinical Nutrition
Μέλος του American Association of Drugless Practitioners
Μέλος του American Association of Nutritional Consultants
Μέλος του Canadian Association of Natural Nutritional Practitioners
Μέλος της Association for Natural Medicine in Europe
Μέλος της Society of Complementary Alternative and Holistic Practitioners
Μέλος του Επαγγελματικού Σωματείου Συμπληρωματικής Ιατρικής και Ανθρωπιστικών Επιστημών (Ε.Σ.Σ.Ι.Α.Σ.)
